Η
ΠΡΩΤΗ ΓΕΝΙΑ
ΣΤΗ
ΝΕΑ ΠΑΤΡΙΔΑ
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ
ΜΕ ΤΟΝ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟ ΑΝΤΩΝΙΟ
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Πώς λέγεστε και πότε
γεννηθήκατε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Λέγομαι Παπαδόπουλος
Αντώνιος και γεννήθηκα στο
Ριζό το 1932.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Από πού κατάγονταν οι γονείς
σας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Από την περιοχή Κιζίκ του
Πόντου.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Τι σας διηγήθηκαν σχετικά με
τη Μικρασιατική Καταστροφή
και τον ξεριζωμό τους;
|
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Οι γονείς μου λέγανε ότι είχε
γίνει σφαγή του ποντιακού
στοιχείου. Τον παππού μου τον
κρεμάσανε μέσα στο χωριό. Δυο
αδέρφια που είχε ο πατέρας
μου βγήκαν στο βουνό και
χαθήκανε. Οι ίδιοι κάνανε δυο
χρόνια στα βουνά του Πόντου
κι όταν έγινε η ανταλλαγή,
ήρθαν εδώ. Από την οικογένεια
του πατέρα μου ήρθε μόνο ο
ίδιος και δυο αδερφές του.
Όλοι οι άλλοι σκοτώθηκαν.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Πήραν τίποτα οι γονείς σας
φεύγοντας από τον Πόντο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Τι θα έπαιρναν, παιδί μου; Δεν
πήραν τίποτα, αφού τους
σφάζανε. Έτσι όπως ήταν ήρθαν,
με τα ρούχα τους.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Όταν ήρθαν οι γονείς σας εδώ,
πώς ήταν η περιοχή;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Η περιοχή δεν είχε την όψη που
έχει τώρα. Ήταν αλλιώτικη.
Είχε έλη και δέντρα. Έλη
υπήρχαν σ’ όλη την περιοχή,
στην περιοχή Ορμάν Τσιφλίκ
προς τα Σεβαστιανά. Γύρω από
το χωριό είχε μεγάλα δέντρα
σα δάσος. Αυτά τα δέντρα τα
ξεριζώσανε με το χέρι οι
πατεράδες μας και κάνανε τα
χωράφια που υπάρχουν σήμερα.
Τα έλη τα αποξήραναν με
αποξηραντικά έργα το 1952 – 53
και έτσι αξιοποιήθηκε η
περιοχή και έγιναν
καινούργια κτήματα. Το ποτάμι
που περνάει μέσα από το χωριό
υπάρχει από τότε που ήρθαν οι
δικοί μας και πιο μπροστά. |
|
|
Αντώνης
Παπαδόπουλος |
|
Όταν
ήρθαν οι δικοί μας, ο καθένας
έφτιαχνε ό,τι προλάβαινε, για
να μπει μέσα. Τα σπίτια τα
φτιάχνανε με πλιθιά, με πέτρα,
με ξύλα και φέρνανε κάτι
χόρτα που τα λέγανε «τσούλια»
και κάνανε τη σκεπή. Αργότερα,
όσοι μπορέσανε φτιάξανε
σπίτια με κεραμίδια. Τα πρώτα
κανονικά σπίτια φτιάχτηκαν
το 1932 – 35. Μετά το 1950 φτιάξαμε
αυτά τα σπίτια που βλέπουμε
σήμερα.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Πώς ήταν οι συνθήκες ζωής στο
χωριό την εποχή που
γεννηθήκατε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Οι συνθήκες ζωής δε
συγκρίνονται με τις
σημερινές, τα βασικά είδη που
είχαμε ήταν το σιτάρι και αν
σφάζαμε κανένα γουρούνι τα
Χριστούγεννα.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Με τι ασχολούνταν οι χωριανοί;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Βασικά με τη γεωργία. Τότε
καλλιεργούσαν σιτάρια και
καλαμπόκι μέχρι το 1950. Κάνανε
καπνά για κανένα δυο χρόνια
και τα σταματήσανε. Την εποχή
εκείνη οι δρόμοι γίνονταν
βούρκοι από τις βροχές και
βούλιαζες. Δεν μπορούσε να
περάσει το κάρο και πηγαίναμε
πάνω από το βουναλάκι (έξω από
το χωριό), για να φέρουμε ένα
κάρο καλαμπόκι, για να
κάνουμε ψωμί. Για να
διανύσεις μια μικρή απόσταση,
ήθελες πολύ χρόνο.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Υπήρχε τότε σχολείο στο χωριό;
Εσείς πήγατε στο σχολείο;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Από τότε που ξέρω εγώ τον
εαυτό μου υπήρχε. Αυτό το
σχολείο που πηγαίνετε κι
εσείς. Εγώ πήγα σχολείο δύο
χρόνια. Δεν μπόρεσα να πάω
άλλο, γιατί ήταν Κατοχή, οι
Γερμανοί σκότωσαν τον πατέρα
μου και έτσι αναγκάστηκα να
ασχοληθώ με την οικογένεια.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Το σχολείο λειτουργούσε στη
διάρκεια της Κατοχής;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Λειτουργούσε μέχρι το 1943. Το
1944 σταμάτησε να λειτουργεί.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Υπήρχε εκκλησία; Πού;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Εκκλησία υπήρχε η παλιά, εκεί
που είναι τώρα το ηρώο (στην
αυλή της εκκλησίας). Ο άγιος
Γεώργιος. Το 1950 – 51 φτιάξαμε
την καινούργια και
γκρεμίσαμε την παλιά.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Τι παιχνίδια παίζατε όταν
ήσασταν μικροί;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Παίζαμε μερικά παραδοσιακά
ποντιακά παιχνίδια π. χ. τα «σκλαβάκια»
(νικητής έβγαινε όποιος
κατάφερνε να πάει πρώτος
τρέχοντας εκεί που ήταν το
σημάδι που βάζαμε), το «τουζ» (τζιζ)
κ.ά. επειδή σταμάτησα το
σχολείο, όταν πέθανε ο
πατέρας μου, και φρόντιζα τα
τέσσερα αδέρφια μου και τη
μάνα μου δεν μπορούσα να
παίζω πια.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Υπήρχε στο χωριό πρόβλημα
ελονοσίας;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Παλιότερα υπήρχε. Όταν ήρθαν
οι δικοί μας το 1922, υπήρχε.
Τους πήγαιναν στο πηγάδι,
αυτό που είναι πίσω από το
συνεταιρισμό, και τους βάζανε
μέσα στο κρύο νερό για να τους
κάνουν θεραπεία. Αυτά μας τα
‘λεγε η συχωρεμένη η μάνα μου.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Ξέρετε αν έχουν πεθάνει άτομα
από την ελονοσία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Δεν ξέρω.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Πότε σταμάτησε αυτό το
πρόβλημα;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Η ελονοσία σταμάτησε μετά το
1931 – 32, γιατί υπήρχαν τα
φάρμακα και οι γιατροί
μπορούσαν να την
καταπολεμήσουν.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Όταν ήσασταν νέοι, πώς
διασκεδάζατε;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Οι διασκεδάσεις οι δικές μας
δεν μπορούν να συγκριθούν με
τις σημερινές διασκεδάσεις.
Όταν ήμουν 17 χρόνων μέχρι 20,
πίναμε κανένα ούζο στο
καφενείο με την παρέα.
Παλιότερα γλεντούσανε στις
πλατείες. Υπήρχε η λύρα,
μαζευόταν ο κόσμος και χόρευε.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Όταν ήρθαν οι Γερμανοί στην
Ελλάδα, ποια ήταν η στάση των
χωριανών;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Όταν ήρθαν οι Γερμανοί στην
Ελλάδα, εγώ ήμουν 8 χρόνων. Δε
θυμάμαι πολλά πράγματα.
Πάντως ο κόσμος ήταν
φοβισμένος.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Ξέρετε αν σκοτώθηκαν άτομα
από το χωριό στο μέτωπο, στην
Αλβανία;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Στην Αλβανία σκοτώθηκε ένας
από εδώ. Ο Σιάρρης ο Γιώργος.
Άλλο θύμα στην Αλβανία δεν
είχαμε. Τραυματίες είχαμε 2 –
3
ακόμα.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Πρόβλημα πείνας
αντιμετωπίσατε στο χωριό;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Όχι. Είχαμε τα καλαμπόκια
τότε και τρώγαμε
καλαμποκίσιο ψωμί.
ΕΡΩΤΗΣΗ:
Στη διάρκεια της Κατοχής
πληρώνατε φόρους στους
Γερμανούς;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ:
Δεν ήταν ανάγκη να πληρώνουμε.
Οι Γερμανοί τα έπαιρναν όλα ό,τι
ώρα ήθελαν. Μας μάζευαν εδώ
που ήταν το κοινοτικό γραφείο
και φέρναμε τα ζώα μας. Όποιο
ζώο τους άρεσε το έπαιρναν
και δεν μπορούσες να πεις
τίποτε. Αν έλεγες τίποτα, σου
έκοβαν τα πόδια.
Βασιλειάδης
Άγγελος, Ηλιάδης Κώστας,
Ούτας Γιώργος (Ε΄ Τάξη)
|
