«Το γιοφύρι της Άρτας»
Φράση λαϊκή που προήλθε από το περίφημο στοιχειωμένο γιοφύρι της
Άρτας, που θεμελιώθηκε με τη θυσία της γυναίκας του
πρωτομάστορα. Τη μεταχειριζόμαστε, όταν κάτι αργεί να τελειώσει,
όπως το γιοφύρι της Άρτας.
* * *
«Χελιδονίσματα»
Μόλις έμπαινε η άνοιξη, οι αρχαίοι Έλληνες άρχιζαν να
ετοιμάζονται για τις μεγάλες γιορτές των «χελιδονισμάτων», που
άρχιζαν από τα μέσα του Μάη και βάσταγαν ως το τέλος του ίδιου
μήνα. Όπως εμείς νηστεύουμε σαράντα μέρες πριν από το Πάσχα,
έτσι και αυτοί νήστευαν τότε ολόκληρο δεκαπενθήμερο, για να
«εξαγνισθούν», όπως έλεγαν. Σε όλο αυτό το διάστημα τα παιδιά
γυρνούσαν από σπίτι σε σπίτι – κρατώντας στα χέρια τους
ομοιώματα χελιδονιών – κι έλεγαν αυτό το τραγουδάκι:
«Ήλθε ήλθε χελιδών
καλάς ώρας άγουσα
καλούς ενιαυτούς
επί νώτα μελαινά».
Σήμερα τα «χελιδονίσματα»
εξακολουθούν να γιορτάζονται κάθε πρώτη του Μάρτη από τα παιδιά
της Θράκης, Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ηπείρου και της Πελοποννήσου.
Όπως τα Ελληνόπουλα της αρχαίας εποχής, έτσι και τα δικά μας
γυρίζουν από πόρτα σε πόρτα και λένε ακριβώς το ίδιο τραγούδι:
«Ήρθε ήρθε χελιδόνα
καλές ώρες έφερε
και καλούς οιωνούς
πάνω στ’ άσπρο στήθος της
και στα μαύρα νώτα της».