ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΟΝ ΛΕΥΚΟ ΠΥΡΓΟ ΚΑΙ ΣΤΟ Α/Τ «ΒΕΛΟΣ»

Την Πέμπτη 24 Οκτωβρίου όλο το σχολείο πραγματοποίησε εκπαιδευτική επίσκεψη στη Θεσσαλονίκη.

Στην αρχή επισκεφτήκαμε τον Λευκό Πύργο. Εκεί μας περίμενε η ξεναγός κ. Κατερίνα Αναστασίου και μας μίλησε για την ιστορία της πόλης της Θεσσαλονίκης από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, για την ιστορία του Λευκού Πύργου και τη χρήση του στο πέρασμα των χρόνων. Στη συνέχεια χωρισμένοι σε δύο γκρουπ ανεβήκαμε στον Πύργο, επισκεφτήκαμε όλους τους ορόφους του, είδαμε τα εκθέματα και τέλος ανεβήκαμε στον εξώστη, απ? όπου θαυμάσαμε τη Θεσσαλονίκη και τη θάλασσα από ψηλά και βγήκαμε φωτογραφίες.

Στη συνέχεια προχωρήσαμε στην παραλία και φτάσαμε κοντά στο Μέγαρο Μουσικής όπου ήταν «δεμένο» το αντιτορπιλικό «Βέλος». Εκεί μας υποδέχτηκε το πλήρωμα του αντιτορπιλικού, μας ξενάγησε στους χώρους του, μας μίλησε για την ιστορία του, από την κατασκευή του μέχρι τον παροπλισμό του, και για τις επιχειρήσεις στις οποίες πήρε μέρος. Στο τέλος επισκεφτήκαμε το πωλητήριο του πλοίου απ? όπου οι μαθητές αγόρασαν διάφορα αναμνηστικά.

 

Η ιστορία του Λευκού Πύργου

Ο Λευκός Πύργος κτίστηκε το 15ο αι., μετά την άλωση της Θεσσαλονίκης από τους Οθωμανούς το 1430. Στη θέση του υπήρχε παλαιότερος πύργος της βυζαντινής οχύρωσης της Θεσσαλονίκης, στο σημείο που το ανατολικό τείχος συναντούσε το τείχος της θάλασσας. Ο Πύργος αποτελούσε το ανατολικό άκρο του θαλάσσιου τείχους, υπήρχε άλλος ένας στο δυτικό άκρο και τρίτος στο ενδιάμεσο.

Στο πέρασμα του χρόνου αναφέρεται με διάφορες ονομασίες: Πύργος του Λέοντος τον 16ο αι. και Πύργος της Καλαμαρίας τον 18ο αι.. Το 19ο αι. τον βρίσκουμε με δύο ονομασίες, ανάλογα με τη χρήση που είχε. Πύργος των Γενιτσάρων, και Πύργος του αίματος (Κανλή Κουλέ), όταν έγινε φυλακή και τόπος εκτέλεσης καταδίκων. Ο ιστορικός Μιχαήλ Χατζή Ιωάννου το 1888, στο βιβλίο του για μνημεία της πόλης, τον αποκαλεί Βαστίλη της Θεσσαλονίκης, όπου έσφαζαν τους θανατοποινίτες στον εξώστη του, με το αίμα να βάφει τους τοίχους του, ενώ βολή τηλεβόλου από τα δυτικά της πόλης σήμαινε την εκτέλεση της θανατικής ποινής. Το 1883, με διαταγή του σουλτάνου Αβδούλ Χαμίτ Β?, ο Πύργος ασπρίζεται και του δίνεται η ονομασία Λευκός (Μπεγιάζ Κουλέ). Είμαστε στο δεύτερο μισό του 19ου αι., εποχή που πνέει ο άνεμος της μεταρρύθμισης στην οθωμανική αυτοκρατορία, ύστερα από τις πιέσεις της Αγγλίας, και πύργος με την ονομασία «του αίματος» δεν αρμόζει στη νέα φυσιογνωμία της αυτοκρατορίας. Και ήταν ο κατάδικος Νάθαν Γκουελεντί, που, με αντάλλαγμα την ελευθερία του, άσπρισε τον Πύργο. Από τότε έμεινε η σημερινή ονομασία. Με τον καιρό έγινε το σύμβολο της Θεσσαλονίκης, αφού απόμεινε από το 1911 να στέκει μόνος στην παραλία, ύστερα από την κατεδάφιση του θαλάσσιου και του ανατολικού τείχους και του περιβόλου του.

Μετά την απελευθέρωση της πόλης το 1912 και την ενσωμάτωσή της στο ελληνικό κράτος, ο Πύργος είχε διάφορες χρήσεις. Στη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου ένας όροφος χρησιμοποιήθηκε για τη φύλαξη των αρχαιοτήτων  από τις ανασκαφές που έκανε η αρχαιολογική υπηρεσία της Στρατιάς της Ανατολής. Στους χώρους του φιλοξενήθηκαν η αεράμυνα της πόλης, το εργαστήριο μετεωρολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου και συστήματα ναυτοπροσκόπων.

Το 1983 ο Πύργος παραχωρήθηκε στο Υπουργείο Πολιτισμού.

 

Η Ιστορία του Α/Τ Βέλος

Το αντιτορπιλικό ΒΕΛΟΣ ναυπηγήθηκε στην Βοστώνη των ΗΠΑ, στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Καθελκύστηκε στις 3 Ιουνίου του 1942.

Έλαβε μέρος στις επιχειρήσεις του Αμερικάνικου Ναυτικού κατά των Ιαπώνων στον Ειρηνικό Ωκεανό, κυρίως ως πλοίο υποστηρίξεως αεροπλανοφόρων, καθώς δε και ανθυποβρυχιακής και αντιαεροπορικής προστασίας νηοπομπών. Στο πλοίο απενεμήθησαν δεκατρείς (13) σταυροί μάχης και άλλα παράσημα, στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Το 1958, αφού εκσυγχρονίστηκε στα ναυπηγεία LONG BEACH της Καλιφόρνιας, παραχωρήθηκε στο τότε Ελληνικό Βασιλικό Ναυτικό μαζί με τρία ομοίου τύπου (Αντιτορπιλικά τύπου FLETCHER) το Α/Τ ΑΣΠΙΣ, Α/Τ ΣΦΕΝΔΟΝΗ και Α/Τ ΛΟΓΧΗ, στο πλαίσιο αμοιβαίας βοήθειας ΗΠΑ ? ΕΛΛΑΔΟΣ.

Στις 16 Ιουνίου 1959 υψώθηκε στο Α/Τ ΒΕΛΟΣ η Ελληνική Σημαία και με πρώτο Κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Γ. Μόραλη ΠΝ. Κατέπλευσε στην Ελλάδα και, αφού εντάχθηκε στο Αρχηγείο Στόλου, πήρε μέρος στις Εθνικές και διασυμμαχικές ασκήσεις, σε επίδειξη Σημαίας στο εσωτερικό και εξωτερικό, καθώς και στις επιχειρήσεις στη διάρκεια της Ελληνοτουρκικής κρίσης του 1964, 1967, 1974 και 1987.

Στις 23 Μαΐου 1973 το Α/Τ ΒΕΛΟΣ, με Κυβερνήτη τον Αντιπλοίαρχο Ν. Παππά ΠΝ, αποχώρησε της διασυμμαχικής ασκήσεως που συμμετείχε, λόγω συλλήψεων Αξιωματικών, μετά την προδοσία του σχεδιαζόμενου αντιδικτατορικού Κινήματος του Ναυτικού. Το πλοίο κατέπλευσε στο FIUMICINO της Ιταλίας, όπου ο Κυβερνήτης, έξι (6) Αξιωματικοί και εικοσιπέντε (25) Υπαξιωματικοί ζήτησαν πολιτικό άσυλο και παρέμειναν εκεί ως πολίτικοι εξόριστοι.

Στις 26 Φεβρουαρίου 1991 το πλοίο παροπλίσθηκε αφού είχε διανύσει συνολικά 362,662 Ναυτικά μίλια. Το 1994 με απόφαση του ΥΕΘΑ/ΓΕΒ χαρακτηρίστηκε ως ?Μουσείο Αντιδικτατορικού Αγώνα ?Α/Τ ΒΕΛΟΣ? και ελλιμενίσθηκε στο Κ.Ε.ΠΟΡΟΣ.

Από τις 6 Ιουνίου 2002 βρίσκεται εδώ στο χώρο του ?Άλσους Ναυτικής Παράδοσης? στον Φλοίσβο του Π. ΦΑΛΗΡΟΥ ως επισκέψιμο μουσείο.

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *