Δεκέμβριος 2007

Αρ. Φύλλου 95

Έτος 12ο

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Δεκέμβριος

Έθιμα Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς

Η ελληνική Πρωτοχρονιά - Πώς το έλατο έγινε χριστουγεννιάτικο δέντρο

Οι καλικάντζαροι – Το όνειρο του Δωδεκάμερου

Έλληνες συνθέτες – Μάνος Λοΐζος

Ταυρομαχίες - Η διατροφή των αρχαίων Ελλήνων

Οι πλανήτες – Γαία ή Γη

Λαοί αυτόχθονες – ιθαγενείς (Α΄ μέρος)

Αινίγματα και στίχοι από τους μαθητές της Β΄ τάξης

Γιατί το λέμε; - Διασκεδάστε μαθαίνοντας

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

 

 

 

 

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ

Στην Ελλάδα η πρώτη μέρα του νέου χρόνου αρχίζει με τα κάλαντα που ψάλλουν τα παιδιά γυρνώντας παρέες παρέες σε κάθε σπίτι.

Σε πολλά μέρη κόβεται και η πατροπαράδοτη βασιλόπιτα, στην οποία έχουν κρύψει το «φλουρί», ένα νόμισμα, κι όποιος το βρει μέσα στο κομμάτι του θεωρείται τυχερός του νέου έτους. Οι κάτοικοι πρωί – πρωί, μόλις ξυπνήσουν τη πρωτοχρονιά, βγαίνουν έξω και κοιτάζουν τα ψηλότερα βουνά, προπάντων τις χιονισμένες κορυφές, για να είναι ευτυχισμένοι και υγιείς όλο το χρόνο. Το χιόνι γενικά θεωρείται σύμβολο ευτυχίας και καλής σοδειάς.

Σε άλλα μέρη πάλι πιστεύουν στην κακοσημαδιά: Αν δουν πρωί- πρωί ανάπηρο ή δυστυχισμένο, νομίζουν ότι αυτό θα τους βγει σε κακό.

Πολύ συνηθίζεται το λεγόμενο «ποδαρικό». Δηλαδή οι νοικοκυρές περιμένουν με λαχτάρα να τους κάνει την πρώτη επίσκεψη άτομο που θεωρείται καλότυχο, για να τους ευχηθεί για το καλό του χρόνου.

Στη Στερεά Ελλάδα οι συγγενείς και οι φίλοι ανταλλάσσουν δώρα κατά τον εξής τρόπο: Κάθε νοικοκυρά βάζει σε ένα πιάτο διάφορα γλυκά και με τα παιδιά της τα στέλνει στο σπίτι του συγγενή ή του φίλου, για να κάνουν και το «ποδαρικό». Η οικογένεια που τα δέχεται  κερνά στο παιδί γλυκό και του δίνει μεγάλο χρηματικό ποσό, και ύστερα γεμίζει το ίδιο πιάτο με γλυκά δικής της κατασκευής και το ξαναστέλνει στο σπίτι του.

Στο Βυζάντιο η Πρωτοχρονιά πανηγυριζόταν με εξαιρετική λαμπρότητα.

Oι Βυζαντινοί άρχοντες ξεκινούσαν πρωί – πρωί από το ιερό «Παλάτιον» και πήγαιναν στον ιστορικό ναό της Αγίας Σοφίας, όπου άκουγαν τη Θεία Λειτουργία, στην οποία χοροστατούσε χρυσοστόλιστος ο πατριάρχης με όλο το ιερατείο.

Μετά τη λειτουργία οι αυτοκράτορες γύριζαν με την ίδια τελετουργική τάξη στο παλάτι όπου δέχονταν τις ευχές των επισήμων, ενώ απ’ έξω ο λαός ζητωκραύγαζε καθώς οι αυλικοί – σύμφωνα με απαράβατο έθιμο – μοίραζαν στους φτωχούς νομίσματα. 


 

(Από την εγκυκλοπαίδεια Χάρη Πάτση) Παυλίδης Ηλίας (ΣΤ΄ Τάξη)

 

Πώς το έλατο έγινε Χριστουγεννιάτικο δέντρο


 

Το έλατο είναι ένα ταπεινό δέντρο και γι’ αυτήν του την ταπεινοφροσύνη ανταμείφθηκε, κι έτσι κάθε χρόνο, τα Χριστούγεννα, στολίζεται στα σπίτια  όλων μας.

Σαν γεννήθηκε ο Χριστός, η πλάση είχε χαρά μεγάλη. Τα πουλιά, τα ζώα, τα δέντρα και τα λουλούδια έσκυψαν πάνω του, για να του δείξουν την αφοσίωσή τους και να του προσφέρουν δώρα. «Εγώ», είπε η φοινικιά, που έστεκε δίπλα στο στάβλο, «θα του χαρίσω το πιο όμορφό μου φύλλο, να τον δροσίζει  στη ζέστη του καλοκαιριού».

«Κι εγώ», είπε η ελιά, «θα του χαρίσω το πιο γλυκό μου λάδι, ν’ αλειφτεί»

 «Κι εγώ», είπε το έλατο, «τι μπορώ να του δώσω;»

«Τίποτα», βιάστηκαν τα άλλα με μια φωνή.

«Τα δάκρυα σου κολλούν σαν κόλλα και οι βελόνες σου θα τρυπήσουν το τρυφερό του δέρμα!»

«Έτσι είναι», είπε το έλατο, σκύβοντας με θλίψη το κεφάλι, «δίκιο έχετε. Δεν έχω τίποτα άξιο να χαρίσω στον Χριστούλη!»

Όμως ένας άγγελος εκεί κοντά άκουσε το σιγομουρμούρισμα των δέντρων και συμπόνεσε το ταπεινό έλατο. Κι έτσι, σαν έπεσε η νύχτα, ζήτησε από τα μικρά αστεράκια του ουρανού να χαμηλώσουν και να σταθούν πάνω στα κλαδιά του έλατου. Εκείνη τη στιγμή, το Θείο βρέφος άνοιξε τα ματάκια του και, βλέποντας το έλατο λαμπροστολισμένο, χαμογέλασε ευτυχισμένο.

Τα χρόνια περνούσαν κι όλο και περισσότεροι άνθρωποι στη γη γιόρταζαν τη γέννηση του Χριστού. Έτσι λοιπόν, Εκείνος ζήτησε από το Πνεύμα των Χριστουγέννων να στείλει ένα έλατο με κεράκια και στολίδια, ώστε κάθε παιδάκι να μπορέσει να δει εκείνο που ο Χριστός είδε από τη φάτνη κάποτε, και τον γέμισε ευτυχία.

Η ταπεινοφροσύνη του έλατου ανταμείφτηκε και, ποτέ, δέντρο άλλο κανένα δε φώτισε τόσα πολλά ευτυχισμένα προσωπάκια.                   


(Από το βιβλίο Χριστουγεννιάτικος Θησαυρός) Πραντσίδου Πελαγία (ΣΤ΄ Τάξη)

 

 

 

Την σελίδα αυτή σχεδίασε ο Κιοσσές Γιώργος