Η γη κινείται γύρο από τον Ήλιο.
Η κίνησή της αυτή λέγεται περιφορά. Η περιφορά της Γης γύρο από
τον ήλιο διαρκεί 365 ημέρες και 6 ώρες, δηλαδή ένα έτος και 6
ώρες. Τι συμβαίνει με το άθροισμα αυτών των 6 ωρών σε τέσσερα
συνεχόμενα έτη;
Κάθε τέσσερα έτη έχουμε μια μέρα
επιπλέον, την οποία προσθέσαμε στο μήνα Φεβρουάριο. Το έτος με
τις 366 ημέρες λέγεται δίσεκτο. Η ημέρα αυτή, και κατ’ επέκταση
όλο το έτος, θεωρηθήκαν απαίσια και δυσοίωνα. Σ’ αυτό πρέπει να
συντέλεσε το γεγονός ότι οι Ρωμαίοι θεωρούσαν τον Φεβρουάριο ως
το μήνα των νεκρών, αφιερωμένο σε καθαρμούς και θυσίες. Πίστευαν
επίσης πως οι νεκροί άφηναν τότε τον Άδη και κυκλοφορούσαν για
λίγες ημέρες ανάμεσα στους ζωντανούς. Έτσι στο ρωμαϊκό
ημερολόγιο αυτές οι ημέρες θεωρούνταν ως αποφράδες και στη
διάρκειά τους δεν λειτουργούσαν τα ιερά, δεν γίνονταν γάμοι,
ούτε αναλαμβάνονταν σπουδαίες επιχειρήσεις. Η πίστη αυτή για το
δίσεκτο έτος μεταδόθηκε στους Έλληνες ύστερα από τη ρωμαϊκή
κατάκτηση της Ελλάδας.
Παλαιότερα ο λαός μας δεν γνώριζε
την εξήγηση αυτή και, επειδή είχε την τάση να προικίζει με
υπερφυσικές ιδιότητες οτιδήποτε δεν μπορούσε να εξηγήσει, έπλασε
διάφορους μύθους και δοξασίες γύρο από τη «δίσεκτη χρονιά».
Αυτή η δοξασία έχει καταγραφεί
από πολύ παλιά και στο δημοτικό τραγούδι που λέει για τα κακά
που σέρνει μαζί του ο δίσεκτος χρόνος: «Σαν έρθουν χρόνοι
δίσεκτοι και μήνες οργισμένοι…»
Στους δίσεκτους χρόνους, όπως
πιστεύουν οι προληπτικοί, δεν πρέπει να γίνονται γάμοι, να
θεμελιώνονται σπίτια ή να φυτεύουν αμπέλια, γιατί υπάρχει
κίνδυνος αποτυχιών και ατυχιών.
Πώς βρίσκουμε, όμως, πότε ένα
έτος είναι δίσεκτο; Απομονώνουμε τα δυο τελευταία ψηφία και
υπολογίζουμε αν ο αριθμός διαιρείτε μα το 4. Π.χ. 2008
à 08 : 4 = 2
Παπαδόπουλος Χρήστος,
Πραντσίδου Πελαγία (ΣΤ΄ Τάξη)
ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ
Ο Ιανουάριος είναι ο πρώτος μήνας
του ημερολογίου μας. Ονομάστηκε Ιανουάριος από το Ρωμαϊκό Θεό
Ιανό. Ο Ιανός ήταν ο θεός της αρχής και του τέλους. Είναι ο θεός
– επόπτης – της κάθε κρίσιμης στιγμής της ζωής μας.
Τον Ιανό οι Ρωμαίοι τον
παρίσταναν διπρόσωπο. Στις πύλες της Ρώμης, το άγαλμά του
κοίταζε με το ένα πρόσωπο την έξοδο και με το άλλο την είσοδο
της πόλης. Κοίταζε δηλαδή ταυτόχρονα προς τα πίσω και προς τα
μπρος. Αυτό σημαίνει ότι ο Ιανός αντίκριζε επίσης ταυτόχρονα το
παρελθόν και το μέλλον του. Στο χέρι του κρατούσε ένα κλειδί. Μ’
αυτό άνοιγε τις πύλες του καινούριου χρόνου. Άλλες φορές τον
παρίσταναν να κρατάει στο δεξί του χέρι τον αριθμό 300 και στο
αριστερό τον αριθμό 65, δηλαδή τις 365 μέρες του χρόνου. Ο Ιανός
είχε 12 βωμούς, όσοι και οι μήνες του έτους.
Σήμερα πια στις μέρες μας, η
πρώτη μέρα του Γενάρη είναι και η πρώτη μέρα του χρόνου. Ο λαός
λέει χαρακτηριστικά: «Γιατί τον Γενάρη τον λένε Γεννάρη; - Γιατί
γεννά η μέρα και τ’ αρνιά». Υπάρχουν αρκετές παροιμίες για το
Γενάρη που σχετίζονται με διάφορα θέματα, με το φαγητό, το
κυνήγι, τις αγροτικές ασχολίες, το φεγγάρι: «Κότα, πίτα το
Γενάρη, κόκορα τον Αλωνάρη», «Του Γενάρη το φεγγάρι, ήλιος της
μέρας μοιάζει», «Χιόνισ’, έβρεξε ο Γενάρης, ολ’ οι μύλοι μας θ’
αλέθουν».
Το χαρακτηριστικό και
αξιοπερίεργο καιρικό φαινόμενο του Γενάρη είναι οι Αλκυονίδες
μέρες. Στη μέση δηλαδή του μήνα διακόπτεται η χειμερινή
κακοκαιρία και οι μέρες γίνονται πιο ζεστές και ηλιόλουστες.
Ονομάστηκαν έτσι από την Αλκυόνη. Κατά τη μυθολογία ήταν κόρη
του ληστή Σκίρωνα που δρούσε στα Μέγαρα της Αττικής. Κάποτε
όμως ο πατέρας της τη συμβούλεψε να βρει σύζυγο. Αυτή όμως
παρεξήγησε τη συμβουλή του και νόμιζε πως τη συμβούλευσε να
σχετίζεται με κάθε άντρα. Οργισμένος τότε εκείνος την πέταξε στη
θάλασσα και η Αλκυόνη μεταμορφώθηκε σε πουλί. Το πουλί αυτό,
λοιπόν, είχε τη φυσική συνήθεια να γεννά αυτές τις ηλιόλουστες
μέρες του Γενάρη.
Σελίδου Στεφανία, Φαντίδου Δήμητρα
(Ε΄ Τάξη)
|
