ΙΟΥΝΙΟΣ Ο Ιούνιος είναι ο έκτος μήνας του χρόνου και το όνομά του προέρχεται από τη λατινική ονομασία της θεάς Ήρας, που η γιορτή της ήταν την πρώτη αυτού του μήνα. Στην ελληνική παράδοση, ο Ιούνιος λέγεται θεριστής, γιατί αυτόν το μήνα γίνεται ο θερισμός. Επίσης, με αφορμή τη γιορτή του Αϊ – Γιάννη, λέγεται Αϊγιαννίτης ή Φανιστής (στη Χίο) ή Λαμπατάρης (στην Κέρκυρα) και Λαμπροφόρος (στην Κύπρο). Ο ήλιος τώρα βρίσκεται πιο κοντά στο βόρειο ημισφαίριο, γι’ αυτό οι καλοκαιρινές μέρες είναι μεγάλες. Η γιορτή του Αϊ – Γιαννιού, στις 24 του μήνα, σηματοδοτεί στο ημερολόγιο τη θερινή τροπή του ήλιου, το θερινό λιοτρόπι όπως λέγεται. Από αυτήν τη μέρα ο ήλιος αρχίζει να κατευθύνεται προς το νότιο ημισφαίριο, ώσπου να φτάσει στο σημείο, που θα ολοκληρώσει τον κύκλο του γύρω από τη γη στις 24 Δεκεμβρίου. Για το λόγο αυτό, στο βόρειο ημισφαίριο, από τις 24 Ιουνίου οι μέρες αρχίζουν να μικραίνουν και οι νύχτες να μεγαλώνουν. Πολλά έθιμα υπάρχουν με αφορμή τη γιορτή του Αϊ – Γιαννιού. Εκείνο όμως που το γνωρίζουν όλοι είναι ο κλήδονας και οι φωτιές του Αϊ – Γιάννη. Για τους μαθητές όλου του κόσμου, ο Ιούνιος είναι ο μήνας της χαράς και της ξενοιασιάς, γιατί τελειώνουν τα μαθήματα στο σχολείο. Ηλιάδου Χριστίνα, Ιωαννίδου Ελένη, Σιδηρόπουλος Στράτος, Φωτιάδης Σωτήρης (Γ΄ Τάξη) ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ Η σύγχρονη τεχνολογία προκάλεσε σοβαρές καταστροφές στο περιβάλλον, σε όλο τον πλανήτη. Σήμερα η μόλυνση της ατμόσφαιρας με τα βιομηχανικά απόβλητα, που τόσο απρόσεκτα σκορπούν οι άνθρωποι, έχει δημιουργήσει την αύξηση της θερμοκρασίας της γης, με πολλά άσχημα επακόλουθα για τον πλανήτη μας, που κινδυνεύει να καταστραφεί! Τα Ηνωμένα Έθνη καθόρισαν τη 5η Ιουνίου σαν ημέρα περιβάλλοντος. Ας ενημερωθούμε όλοι μαζί για την προστασία και το μέλλον του πλανήτη μας. Σαββίδης Νίκος, Φωτιάς Κωνσταντίνος (Γ΄ Τάξη) ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΑΝΕΙ Ο ΚΑΘΕΝΑΣ ΜΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΕΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΠΩΣ ΝΑ ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΗΣΟΥΜΕ ΕΝΕΡΓΕΙΑ Πώς να μειώσουμε τον τεχνητό φωτισμό • Εκμεταλλευόμαστε το φυσικό φως του ήλιου το χειμώνα, όσο είναι δυνατό. Δεν το εμποδίζουμε να μπαίνει στο εσωτερικό του κτιρίου μας (σπίτι ή γραφείο). • Τοποθετούμε τον πάγκο εργασίας ή το γραφείο μας δίπλα σε παράθυρο, ώστε να μειώνεται ο χρόνος που χρειαζόμαστε τεχνητό φωτισμό. • Βάφουμε με ανοιχτά χρώματα τους τοίχους, καθώς φωτίζουν τους χώρους και κάνουν τον τεχνητό φωτισμό λιγότερο απαραίτητο. • Δεν ξεχνάμε να σβήνουμεόσα ηλεκτρικά φώτα δε μας χρειάζονται. Πώς να περιορίσουμε τις ανάγκες μας σε θέρμανση • Τα βράδια του χειμώνα κλείνουμε τα πατζούρια και τις κουρτίνες, για να κρατήσουμε τη ζέστη στο χώρο μας. Σε αντίθεση με το καλοκαίρι, το χειμώνα κρατάμε κλειστές τις πόρτες. • Βεβαιωνόμαστε ότι τα θερμαντικά σώματα έχουν το κατάλληλο μέγεθος για το δωμάτιό μας. Δε χρησιμοποιούμε άσκοπα ηλεκτρικά θερμαντικά σώματα και θερμοσυσσωρευτές. Τοποθετούμε κατάλληλους θερμοστατικούς διακόπτες σε κάθε σώμα και ρυθμίζουμε τις θερμοκρασίες. Δε σκεπάζουμε τα καλοριφέρ. • Φροντίζουμε για τη συντήρηση του λέβητα – καυστήρα δύο φορές το χρόνο. • Μια θερμοκρασία γύρω στους 18 – 19 βαθμούς είναι αρκετή για να νιώθουμε άνετα στο χώρο. Η περιττή ζέστη αποτελεί σπατάλη και μπορεί να μας προκαλέσει δυσφορία. Φοράμε ζεστά ρούχα (μάλλινα κλπ.) και μέσα στο σπίτι. Πώς να περιορίσουμε τις απώλειες σε θερμότητα • Προσθέτουμε μόνωση στο σπίτι μας, στους τοίχους, στα πατώματα και στις οροφές. • Σιγουρευόμαστε ότι τα παράθυρά μας έχουν μόνωση. Τοποθετούμε διπλά κουφώματα και τζάμια (ιδίως σε βορινούς χώρους και σε ψυχρό κλίμα) ή τοποθετούμε ειδική μονωτική ταινία στα πλαίσια των παραθύρων. • Μονώνουμε το θερμοσίφωνα και τις σωληνώσεις τυλίγοντάς τα με ένα στρώμα μονωτικού. • Κλείνουμε τις χαραμάδες που τυχόν υπάρχουν στο σπίτι μας. Εμποδίζουμε τη διαφυγή θερμότητας από τις πόρτες, τις κλειδαριές και τα πατώματα. Τι κάνουμε στην κουζίνα μας • Κάνουμε συχνά απόψυξη στο ψυγείο μας και δεν αφήνουμε άσκοπα ανοιχτή την πόρτα του. • Ελέγχουμε την πόρτα του ψυγείου για τυχόν σημεία που δεν κλείνουν αεροστεγώς. Βεβαιωνόμαστε ότι οι διακόπτες του ψυγείου λειτουργούν κανονικά. • Όταν θέλουμε μικρές ποσότητες ζεστού νερού για το τσάι ή τον καφέ μας, χρησιμοποιούμε το γκαζάκι ή το βραστήρα και όχι την ηλεκτρική κουζίνα. • Γεμίζουμε τα σκεύη (μπρίκι, κατσαρόλα ή το βραστήρα μόνο με την απαραίτητη ποσότητα νερού. • Ξεπαγώνουμε πολύ καλά τα τρόφιμα προτού τα μαγειρέψουμε. • Βεβαιωνόμαστε ότι ο φούρνος μας είναι σε καλή κατάσταση και ότι δεν υπάρχει διαρροή θερμότητας. Τι κάνουμε στο καθιστικό μας • Κλείνουμε τις κουρτίνες, ώστε να διατηρείται η ζέστη το χειμώνα και η δροσιά το καλοκαίρι. • Φοράμε τα κατάλληλα για κάθε εποχή ρούχα. • Χρησιμοποιούμε συσκευές που εξοικονομούν ενέργεια. Κλείνουμε τις συσκευές, όταν δεν τις χρησιμοποιούμε. Δεν αφήνουμε την τηλεόραση, το στερεοφωνικό ή άλλες ηλεκτρικές συσκευές σε κατάσταση αναμονής (stand – by). • Καθαρίζουμε συχνά τα θερμαντικά σώματα από τη σκόνη και τα χνούδια. • Καθαρίζουμε συχνά τα φίλτρα του κλιματισμού, αν υπάρχει. Τι κάνουμε στο δωμάτιό μας • Δεν αφήνουμε αναμμένα τα θερμαντικά σώματα για μεγάλα διαστήματα. • Ρυθμίζουμε κατάλληλα το καλοριφέρ σε θερμοκρασία, ώστε να αισθανόμαστε άνετα. • Σβήνουμε τα κλιματιστικά, όταν δε βρισκόμαστε στα δωμάτιο. Τι κάνουμε στο πλυντήριο και στο μπάνιο • Αν είναι δυνατόν, χρησιμοποιούμε κρύο νερό για τις πλύσεις. • Συχνά οι 60ο είναι αρκετοί για να καθαρίσουν τα ρούχα μας στο πλυντήριο. Η πρόπλυση δεν είναι πάντα αναγκαία. Ο κάδος του πλυντηρίου πρέπει να είναι πάντα γεμάτος. • Καθαρίζουμε συχνά το φίλτρο του πλυντηρίου. • Αν έχουμε εγκαταστήσει ηλιακό θερμοσίφωνα, τον συνδέουμε με το πλυντήριο. • Ελέγχουμε το θερμοσίφωνα ώστε να μην ξεπερνά τους 60ο . ΠΩΣ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΟΥΜΕ ΤΙΣ ΔΙΑΡΡΟΕΣ • Ελέγχουμε το μετρητή του νερού και το λογαριασμό μας, για να παρακολουθούμε τη χρήση νερού που κάνουμε. • Εντοπίζουμε βρύσες και καζανάκια που έχουν διαρροές και τα επισκευάζουμε άμεσα. • Μαθαίνουμε στα μικρά παιδιά να κλείνουν καλά τις βρύσες μετά από κάθε χρήση. ΠΩΣ ΝΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΟΥΜΕ ΤΑ ΑΠΟΡΡΙΜΜΑΤΑ • Αγοράζουμε, συντηρούμε και επισκευάζουμε τα μεγάλης διάρκειας ζωής προϊόντα. • Αγοράζουμε και χρησιμοποιούμε προϊόντα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ξανά. • Επιλέγουμε προϊόντα που μπορούν να ανακυκλωθούν. • Μειώνουμε την ποσότητα άχρηστων συσκευασιών που χρησιμοποιούμε. • Επαναχρησιμοποιούμε τσάντες, δοχεία και άλλα υλικά. • Δανείζουμε, ενοικιάζουμε ή χρησιμοποιούμε από κοινού υλικά που δε χρησιμοποιούμε συχνά. • Πουλάμε ή δωρίζουμε υλικά αντί να τα πετάμε. • Αγοράζουμε προϊόντα που προέρχονται από ανακύκλωση. ΠΩΣ ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ ΣΤΗ ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΙΚΗΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΩΝΤΑΣ ΤΟ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ ΜΑΣ • Χρησιμοποιούμε το αυτοκίνητο όσο το δυνατόν λιγότερο. Προσπαθούμε να περπατήσουμε ή να πάμε με το ποδήλατο σε μικρές κοντινές διαδρομές. • Προσπαθούμε να μην οδηγούμε μόνοι μας. Μεταφέρουμε με το αυτοκίνητό μας και άλλα άτομα (συγγενείς, φίλους, συναδέλφους, γείτονες) που πάνε προς την ίδια κατεύθυνση. • Προσπαθούμε να οδηγούμε με σταθερή ταχύτητα. Είναι οικονομικότερο να κινούμαστε με ομαλή ταχύτητα από το να επιταχύνουμε και να επιβραδύνουμε συνεχώς. Αυτό ισχύει και μέσα και έξω από την πόλη. • Σταματάμε και ξεκινάμε ομαλά. Η σταδιακή επιτάχυνση μειώνει την κατανάλωση καυσίμων. Χρησιμοποιούμε τη φόρα (ορμή) του αυτοκινήτου και όχι του καυσίμου, όταν θέλουμε να προσεγγίσουμε μια στάση (διόδια, χώρο στάθμευσης κλπ.). • Ταξιδεύουμε με όσο το δυνατόν λιγότερο βάρος αποσκευών. Όσο περισσότερο βάρος μεταφέρει ένα αυτοκίνητο, τόσο περισσότερα καύσιμα καταναλώνει. Μπορούμε να βγάλουμε τα άχρηστα και ξεχασμένα αντικείμενα από το πορτμπαγκάζ. • Ακολουθούμε πιστά το εγχειρίδιο οδηγιών του κατασκευαστή του αυτοκινήτου μας. Εκεί θα βρούμε τι είδος βενζίνης και λαδιού πρέπει να χρησιμοποιούμε, πότε να αλλάζουμε ταχύτητα και πολλές άλλες χρήσιμες συμβουλές για το πώς θα μεγιστοποιήσουμε την απόδοση του κινητήρα με το μικρότερο οικονομικό και περιβαλλοντικό κόστος. • Ρυθμίζουμε τη μηχανή σε τακτά χρονικά διαστήματα και κάνουμε τα απαραίτητα σέρβις σύμφωνα με το εγχειρίδιο του κατασκευαστή. Με αυτό τον τρόπο επιτυγχάνουμε οικονομία καυσίμων και καλύτερες επιδόσεις. Δυσκολία στην εκκίνηση και σπατάλη καυσίμων προκαλούν επίσης τα φθαρμένα μπουζί, τα βρόμικα καρμπιρατέρ και τα βουλωμένα φίλτρα αέρα. • Βεβαιωνόμαστε ότι τα λάστιχά μας έχουν σωστή πίεση και είναι ζυγοσταθμισμένα. Μπορούμε έτσι να εξοικονομήσουμε μέχρι και 0,5 χιλιόμετρα ανά λίτρο βενζίνης ή 10% στην κατανάλωση καυσίμων. • Αν το αυτοκίνητό μας έχει κλιματισμό, αποφεύγουμε να τον χρησιμοποιούμε ή τον χρησιμοποιούμε με σύνεση. Είναι γνωστό ότι με τη χρήση του κλιματιστικού πέφτει η απόδοση της μηχανής και έχουμε αύξηση της κατανάλωσης καυσίμων μέχρι 20%. Τις μέρες που δεν κάνει υπερβολική ζέστη έχουμε το παράθυρο ανοιχτό. ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΕΝΑ ΕΡΓΟ Ή ΜΙΑ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΒΛΑΠΤΕΙ ΤΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ • Να συγκεντρώσουμε όσο περισσότερες πληροφορίες μπορούμε για τη δραστηριότητα που δημιουργεί το πρόβλημα, για την περιβαλλοντική αξία και σημασία της περιοχής που απειλείται, για το είδος και το μέγεθος της απειλής και των επιπτώσεών της στο περιβάλλον και στη ζωή των ανθρώπων, καθώς και για το ποιοι είναι υπεύθυνοι για τη δημιουργία του προβλήματος. • Να συνεργαστούμε με ειδικούς στο θέμα (επιστήμονες, περιβαλλοντικές οργανώσεις), έτσι ώστε να ενημερωθούμε για τις τυχόν επιπτώσεις και να τεκμηριώσουμε επιστημονικά τις θέσεις μας. • Να απευθυνθούμε στις δημόσιες Αρχές και στους αρμόδιους φορείς με επιστολές, με τεκμηριωμένες αναφορές ή με συγκεκριμένες καταγγελίες και να τους ζητήσουμε να δράσουν. • Να γνωστοποιήσουμε το πρόβλημα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, έτσι ώστε να ευαισθητοποιηθούν οι συμπολίτες μας και οι εκλεγμένοι αντιπρόσωποί μας. • Να ζητήσουμε από τους εκλεγμένους αντιπροσώπους μας να πάρουν θέση στο θέμα και να δράσουν. • Να οργανώσουμε ή να προκαλέσουμε δημόσιες συζητήσεις. • Να συγκεντρώσουμε υπογραφές και να συντάξουμε ψηφίσματα, ζητώντας υποστήριξη από μαζικούς φορείς. (Από το βιβλίο του Κώστα Βασιλάκη «ΕΛΑΦΡΟΠΑΤΗΤΑ – Τι μπορεί να κάνει ο καθένας μας για να προστατέψει το περιβάλλον») Παναούση Κατερίνα, Σελίδου Χαρούλα (ΣΤ΄ Τάξη)