Μάρτιος 2008

Αρ. Φύλλου 98

Έτος 12ο

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

Η ΤΕΛΕΤΗ ΒΡΑΒΕΥΣΗΣ - ΠΕΡΙΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ

ΤΟ ΑΠΟΚΡΙΑΤΙΚΟ ΠΑΡΤΙ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ

Ο ΜΑΡΤΙΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ - Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ - ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΊΑΣ - ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΥΡΟΠΡΟΣΚΥΝΗΣΕΩΣ - ΕΠΕΤΕΙΟΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΛΙΓΓΕΝΕΣΙΑΣ

ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ – ΛΑΟΓΡΑΦΙΚΟ ΚΑΙ ΜΟΥΣΕΙΟ ΦΥΣΙΚΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΟΖΑΝΗΣ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΛΛΑΓΗ ΤΟΥ ΚΛΙΜΑΤΟΣ ( Ε΄ ΚΑΙ ΣΤ΄ ΤΑΞΗ) ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΣΤΟ ΥΔΡΟΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟΣΤΑΣΙΟ ΠΟΛΥΦΥΤΟΥ ΚΟΖΑΝΗΣ

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΜΕ ΕΝΑΝ ΕΙΔΙΚΟ - ΜΕΤΡΩΝΤΑΣ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟΥ ΡΕΥΜΑΤΟΣ

ΟΙ ΠΛΑΝΗΤΕΣ

ΛΑΟΙ ΑΥΤΟΧΘΟΝΕΣ / ΙΘΑΓΕΝΕΙΣ – ΑΪΝΟΥ - ΟΙ ΙΘΑΓΕΝΕΙΣ ΦΥΛΕΣ ΤΗΣ ΛΑΤΙΝΙΚΗΣ ΑΜΕΡΙΚΗΣ - ΜΕΓΑΛΕΣ ΕΡΗΜΟΙ ΤΗΣ ΓΗΣ (Β΄ ΜΕΡΟΣ) - ΣΑΧΑΡΑ

ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΜΑΣ (Ε΄ ΤΑΞΗ) - ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΕΠΙΤΡΑΠΕΖΙΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ - ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΛΕΜΕ; - ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΤΕ ΜΑΘΑΙΝΟΝΤΑΣ

ΕΠΙΣΤΡΟΦΗ

 

 

 

 

ΜΑΡΤΙΟΣ

Είναι ο τρίτος μήνας του χρόνου και έχει 31 ημέρες. Ο λαός μας  τον λέει Μάρτη. Έχει όμως και άλλα λαϊκά ονόματα: Γδάρτης, Παλουκοκαύτης, Κλαψομάρτης, Πεντάγνωμος, Ανοιξιάτης. Ο Μάρτιος μας φέρνει την άνοιξη, γιατί την 21η Μαρτίου έχουμε την εαρινή (ανοιξιάτικη) ισημερία. Την ημερομηνία αυτήν η μέρα και η νύχτα είναι ίσες. Έχουν από 12 ώρες. Τη μέρα αυτή αρχίζει η άνοιξη. Τις τελευταίες μέρες του Μαρτίου έρχονται και οι μαντατοφόροι της άνοιξης, τα χελιδόνια. Τα δέντρα αρχίζουν να φυλλώνουν και η γη πρασινίζει. Αρχίζουν οι ανοιξιάτικες καλλιέργειες. Οι γεωργοί ετοιμάζουν τα χωράφια, για να σπείρουν βαμβάκι και καπνά. Οι κηπουροί ετοιμάζουν τις φυταρίες: ντομάτας, μελιτζάνας, πιπεριάς και άλλων καλοκαιρινών λαχανικών. Ο καιρός χειροτερεύει, με κρύα, βροχές, παγωνιές και χιόνια. Στις 25 Μαρτίου γιορτάζουμε μια διπλή γιορτή: τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου και την επέτειο της κήρυξης της Ελληνικής Επανάστασης εναντίον των Τούρκων το 1821.                         

Ηλιάδου Βαρβάρα (Ε΄ Τάξη)

*       *       *

Στο Ιουλιανό και αργότερα στο Γρηγοριανό ημερολόγιο έχει 31 ημέρες. Από τις 19 μέχρι της 23 Μαρτίου ο ήλιος μπαίνει στον αστερισμό του Κριού. Στις 21 Μαρτίου πραγματοποιείται η αστρονομική  έναρξη της ανοίξεως με τη λεγόμενη εαρινή ισημερία, δηλαδή την ίση χρονική διάρκεια ημέρας και νύχτας. Είχε οριστεί σαν μήνας του θεού Μαρς που αντιστοιχεί με τον Άρη, το θεού του πολέμου των αρχαίων Ελλήνων. Οι μεγάλες καιρικές μεταβολές του έδωσαν βασικά γνωρίσματά του με παροιμίες και θρύλους. Μερικές  παροιμίες είναι οι παρακάτω:

«Μάρτης γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης»,

«Το Μάρτη ξύλα φύλαγε, μη κάψεις  τα παλούκια»,

«Από Μάρτη καλοκαίρι και από Αύγουστο χειμώνας»,

«Ο Μάρτης ο πεντάγνωμος  πέντε φορές εχιόνισε

και πάλι το μετάνιωσε που δεν εξαναχιόνισε».

Εμπνευσμένες από το δυνατό ήλιο του Μάρτη  είναι οι παροιμίες:

«Του Μάρτη ο ήλιος βάφει και πέντε μήνες δεν ξεβάφει»,

«Ο πόχει κόρη ακριβή το Μάρτη ήλιος μη τη δει».

Για να αποφύγουν το μαύρισμα του μαρτιάτικου ήλιου, τα κορίτσια φορούν στα χέρια σαν βραχιόλια ή σαν δαχτυλίδια κλωστές κόκκινες και άσπρες που ονομάζονται «Μάρτηδες», που τους φορούσαν την 1η του μήνα και τους έκαιγαν στο τέλος,  όταν έβλεπαν το πρώτο χελιδόνι ή τον πρώτο πελαργό.  

Παπαδοπούλου Νένα (Ε΄ Τάξη)

*       *       *

Όπως λέει η ρωμαϊκή ιστορία , οι ιδρυτές της Ρώμης, Ρώμος και Ρωμύλος, ονόμασαν αυτόν το μήνα Μάρτιο, επειδή τον πρώτο μήνα της άνοιξης οι Ρωμαίοι άρχιζαν τις πολεμικές επιχειρήσεις.

Αυτόν το μήνα επιστρέφουν τα χελιδόνια , και τα παιδιά τραγουδάνε τα χελιδονίσματα:

Ήρθε, ήρθε η χελιδόνα , ήρθε κι άλλη μελιδόνα …

Από την 1η ως τις 31 του μήνα, τα κορίτσια φοράνε στο χέρι τους κόκκινη και άσπρη κλωστή στριμμένη , που τη λένε «Μάρτη» ή «Μαρτία». Σύμφωνα με τη λαϊκή μας παράδοση, ο «Μάρτης» προστάτευε τα πρόσωπα των κοριτσιών να μην καούν από τον ήλιο.

Οι ανοιξιάτικες βροχές όμως αυτού του μήνα είναι απαραίτητες για τι γεωργία. Έτσι οι αγρότες λένε:

«Αν κάνει ο Μάρτης δυο νερά,  κι ο Απρίλης άλλο ένα,

χαρά σ’ εκείνον το ζευγά, που ‘χει πολλά σπαρμένα..»

Στις 25 Μαρτίου είναι η πιο μεγάλη θρησκευτική γιορτή του μήνα, ο Ευαγγελισμός της Θεοτόκου. Ο Μάρτιος είναι σημαντικός μήνας και για το ελληνικό έθνος: 1821, 3 Μαρτίου ο Αλέξανδρος Υψηλάντης συγκεντρώνει τον Ιερό Λόχο στη Μολδοβλαχία, 21 Μαρτίου συγκεντρώνονται οι πρόκριτοι και οι οπλαρχηγοί της Πελοποννήσου στο μοναστήρι της Αγίας Λαύρας και αποφασίζουν την κήρυξη της Επανάστασης. 23 Μαρτίου η Καλαμάτα γίνεται η πρώτη ελληνική πόλη που απελευθερώνεται από τους Τούρκους. 25 Μαρτίου ο Παλαιών Πατρών Γερμανός υψώνει τη Σημαία της Επανάστασης στην πλατεία Αγίου Γεωργίου στην Πάτρα και ορκίζει τους αρχηγούς.

Το διήμερο 24 και 25 Μαρτίου είναι αφιερωμένο στις δύο αυτές γιορτές. Στα σπίτια ανεμίζουν γαλανόλευκες σημαίες, στους ναούς γίνονται δοξολογίες, στα σχολεία διάφορες εκδηλώσεις και ομιλίες. Οι εκδηλώσεις τελειώνουν με  μαθητικές και στρατιωτικές παρελάσεις.

Αθανασιάδου Κορίνα, Σελίδου Στεφανία, Σεμερτσίδου Χρυσούλα (Ε΄ Τάξη)


 

 

Ο ΜΑΡΤΙΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ

Ο μήνας Μάρτιος κατέχει εξέχουσα θέση στην Ελληνική λαογραφία και περισσότερο από τις παρατηρούμενες σ’ αυτόν καιρικές μεταβολές με πολλά προσωνύμια και εκφράσεις όπως:

«Φύλα ξύλα για το Μάρτη να μην κάψει τα παλούκια»

«Από Μαρτιού καλοκαιριά κι απ’ Αυγούστου χειμώνας»

«Όπως ασπρίζουν τα βουνά το Μάρτη από τα χιόνια,

έτσι ν’ ασπρίσουν τα μαλλιά της νύφης απ’ τα χρόνια»

«Τον Μάρτη χιόνι βούτυρο, μα σαν παγώσει μάρμαρο»

«Ακόμη και στις 18 [του μήνα], ψοφάει η πέρδικα στ’ αυγό.

Λένε και στις 30 [του μήνα] μα δεν ηξέρω γιάντα»

«Το Μάρτη φύλλα κι άχερα, μη χάσεις το ζευγάρι»

«Μάρτης πουκαμισάς, δεν σου δίνει να μασάς»

«Ο Μάρτης το πρωί ψόφησε και το βράδυ βρόμισε»

«Ο Μάρτης ο κλαψόγελος»

«Μάρτης βρέχει; Ποτέ μην πάψει»

ή «Μάρτης έβρεχε κι ο θεριστής χαιρόταν»


 

Καρυπίδου Ελένη, Σελίδου Στεφανία (Ε΄ Τάξη)

Η ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ

Κάποτε οι μήνες αποφάσισαν να παντρευτούν. Ο καθένας βρήκε μια γυναίκα που του άρεσε και την παντρεύτηκε. Ο Μάρτης δε φρόντισε το ζήτημα μόνος του και έβαλε προξενητάδες να του βρούνε μια γυναίκα. Εκείνοι του φέρανε μια κοπέλα η οποία ήταν τυλιγμένη με ένα μαντίλι και του είπαν ότι είναι πολύ όμορφη.

Ευκολόπιστος όπως ήταν, την παντρεύτηκε. Όταν όμως έμειναν μόνοι και έβγαλε το μαντίλι της, τι να δει; Δεν υπήρχε πιο άσχημη στον κόσμο!

Από τότε κάθε φορά που τη θυμόταν άστραφτε, βροντούσε, έβρεχε, έριχνε μπόρες, έκανε παγωνιές. Μόνο όταν ξεχνιόταν μερικές φορές, ηρεμούσε, γαλήνευε κι έκανε καλό καιρό!


 

*       *       *

Ο ΜΑΡΤΗΣ

«Για το δικό μας γεωγραφικό μήκος και πλάτος, ο Μάρτης προοιωνίζεται την κάψα και μας επιφυλάσσει το ζεστό καλοκαίρι της Μεσογείου. Λένε: “Οπόχει κόρην ακριβή, του Μάρτη ο ήλιος μην τη δει”. Γι’ αυτό και τα κορίτσια φορούνε γύρω γύρω από τον καρπό του χεριού τους την πρώτη του Μάρτη μια κόκκινη και άσπρη κλωστή στριμμένη, που τη λένε μάρτη. Το μάρτη τον φορούσαν ώσπου να βγει ο μήνας, κι άμα τον έβγαζαν από το χέρι τους, τον κρεμούσαν στις τριανταφυλλιές, για να κοκκινίζουν τα μάγουλά τους, ή τον τυλίγανε σε μια πετρούλα και τον βρέχανε στο πηγάδι, για να ‘ναι δροσερές. Τέλος, τον βάζανε στης Ανάστασης τη λαμπάδα, για να καεί». 

Νηπιαγωγείο

 

ΟΙ ΓΙΟΡΤΕΣ ΤΟΥ ΜΑΡΤΗ

ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ο ΤΗΡΩΝΑΣ

 Η εκκλησία γιορτάζει τη μνήμη του αγίου Θεοδώρου, σε ανάμνηση του θαύματος με τα κόλλυβα που έκανε ο άγιος. Σύμφωνα με τη χριστιανική παράδοση, ο αυτοκράτορας Ιουλιανός, το 362, θέλοντας να μολύνει τους χριστιανούς, γέμισε όλα τα τρόφιμα τις αγοράς με αίμα από τα ζώα που είχαν θυσιαστεί στα είδωλα. Ο άγιος Θεόδωρος παρουσιάστηκε στον ύπνο του Πατριάρχη και του είπε ότι οι πιστοί, για να μη μολυνθούν, μπορούνε να φάνε βρασμένο στάρι. Έτσι ο λαός έμεινε καθαρός την εβδομάδα των νηστειών.

Σεμερτσίδου Χρυσούλα (Ε΄ Τάξη)

*        *       *

 

 

 

Την σελίδα αυτή σχεδίασε ο Κιοσσές Γιώργος