Την Παρασκευή
29 Φεβρουαρίου το σχολείο μας επισκέφτηκε το
Ιστορικό-Λαογραφικό και Φυσικής Ιστορίας μουσείο της Κοζάνης.
Το μουσείο αυτό είναι ανοιχτό βιβλίο με περιεχόμενο «την
δημιουργική πορεία του ανθρώπου από τη νεολιθική εποχή μέχρι
σήμερα στο φυσικό περιβάλλον του νομού Κοζάνης και της δυτικής
Μακεδονίας κατ’ επέκταση».
Το κτίριο, ύψους 19 μέτρων,
εξωτερικά έχει μορφή παραδοσιακού αρχοντικού, στο εσωτερικό
του όμως έχει μια εντελώς σύγχρονη μορφή.
Ο κεντρικός χώρος του ισογείου
χρησιμοποιείται ως αίθουσα εκδηλώσεων και διαλέξεων. Οι τοίχοι
του κοσμούνται με τις μορφές και τα ονόματα των δωρητών και
ευεργετών του μουσείου. Στο βάθος έχουν διαμορφωθεί ένας
παραδοσιακός φούρνος ψωμιού, ένα πηγάδι και αρκετές μακέτες,
που αναπαριστούν σκηνές από την καθημερινή ζωή των χωρικών.
Στο υπόγειο στεγάζονται οι
συλλογές του τμήματος Φυσικής Ιστορίας. Σε μεγάλες γυάλινες
προθήκες παρουσιάζεται μια εκτεταμένη ποικιλία ορυκτών,
πετρωμάτων, μεταλλευμάτων και ημιπολύτιμων λίθων και
απολιθωμένοι κορμοί δένδρων, σκελετοί ζώων και απολιθωμένα
θαλάσσια είδη, φύλλα και καρποί που χρονολογούνται πολλά
εκατομμύρια χρόνια πριν. Ακολουθούν οι σειρές 240
φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών, οι πλούσιες σειρές
εντόμων, η συλλογή με τερατογεννήσεις και στο τέλος τα ζώα των
θερμών και ψυχρών χωρών.
Η έξοδος από
το μουσείο Φυσικής Ιστορίας οδηγεί στον ημιώροφο, όπου
υπάρχουν φωτογραφίες με τη νεότερη ιστορία της Κοζάνης, των
δημάρχων της, των ευεργετών της και άλλων προσωπικοτήτων μαζί
με τις χορωδίες της, τα σωματεία της και την μουσική παράδοση
της πόλης και σ’ ένα δωμάτιο με παραδοσιακές φορεσιές από όλα
τα σημεία της Ελλάδας.
Στο πρώτο όροφο αποτυπώνεται η
ιστορία του νομού Κοζάνης από την νεολιθική εποχή έως και την
Βυζαντινή εποχή.
Στο δεύτερο απεικονίζεται η
περίοδος της Τουρκοκρατίας από το έτος 1389 και μετά επί 523
χρόνια έως την απελευθέρωση της Μακεδονίας στα 1912 με όλους
τους εθνικούς αγώνες υπέρ της ελευθερίας. Ειδικά σε μαυσωλεία
αναπαριστάνονται η περίοδος του Μακεδονικού Αγώνα, 1904-1908,
η περίοδος των Βαλκανικών πολέμων, 1912-1913 και η περίοδος
του έπους της Αλβανίας και της Γερμανικής Κατοχής με πλούσιο
φωτογραφικό και άλλο υλικό. Παράλληλα δύο ιδιαίτερες προθήκες
απεικονίζουν την προσφορά της Εκκλησίας, της Παιδείας και των
Προσκόπων.
Στον τρίτο όροφο παρουσιάζονται
τα πρωτοφανή επαγγέλματα με τις ασχολίες του πληθυσμού της
υπαίθρου.
Στον τέταρτο
όροφο ένα εντυπωσιακό πλακόστρωτο, συνολικής επιφάνειας 500
τ.μ., σοκάκι των Παλαιών Χρόνων είναι γεμάτο από μικρομάγαζα.
Στα μικρομάγαζα αποτυπώνεται η βιοτεχνική εμπορική
δραστηριότητα της Κοζάνης στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και της
προβιομηχανικής περιόδου.
Ο πέμπτος όροφος απεικονίζει
την κοινωνική ζωή. Σ’ ένα λαϊκό πανηγύρι 60 κούκλες ντυμένες
τις όμορφες παραδοσιακές στολές απ’ όλα τα χωριά του Νομού
Κοζάνης και της περιοχής απ’ όπου προέρχονται, αναπαριστούν
την κοινωνική ζωή των κατοίκων σ’ ένα πανηγυρικό εορτασμό με
τους οργανοπαίχτες και τον λεμονατζή στο Χοροστάσι του χωριού
που στήθηκε εδώ.
Στα σκαλιά του 6ου
ορόφου έχει διαμορφωθεί ένα μικρό εκκλησάκι που συμβολίζει την
θρησκευτική ζωή των κατοίκων του τόπου. Δοχείο αγιασμού με
εγχάρακτες παραστάσεις της Βάπτισης και της Σταύρωσης, ένα
ξύλινο οστεοφυλάκιο του 1523 και εικόνες αγίων είναι ο
εξοπλισμός του.
Στον έκτο και τελευταίο όροφο
απεικονίζεται ο οικογενειακός βίος με το σπίτι και το
νοικοκυριό από την εποχή της Τουρκοκρατίας μέχρι και τα τέλη
της δεκαετίας του 1950, που όλα άρχισαν να αλλάζουν.
Με περισσή προσπάθεια, φροντίδα
και αγάπη ο Σύνδεσμος Γραμμάτων και Τεχνών Νομού Κοζάνης
δημιούργησε το μουσείο αυτό ώστε η φύση, η ζωή, η ιστορία, η
λαογραφία, η παράδοση και ο άνθρωπος να σμίξουν αρμονικά για
να έχει ο επισκέπτης τις πολυποίκιλες εικόνες από τη γωνία
τούτη της Ελλάδος. Μέσα σ’ αυτά «βρίσκει κανείς τις χαμένες
ρίζες της Ρωμιοσύνης».
