Οι πλανήτες του ηλιακού μας
συστήματος είναι 8 (Ερμής, Αφροδίτη, Γη, Άρης, Δίας, Κρόνος,
Ουρανός και Ποσειδώνας) και έχουνε όλοι αρχαία ελληνικά ονόματα
προς τιμήν των αρχαίων Ελλήνων φιλοσόφων που θεμελίωσαν την
αστρονομία. Ας γνωρίσουμε λοιπόν τα μυθικά πρόσωπα των οποίων τα
ονόματα πήραν οι πλανήτες.
ΕΡΜΗΣ
Ένας από τους
δώδεκα Ολύμπιους θεούς, κήρυκας και αγγελιαφόρος των άλλων θεών.
Ήταν γιος του Δία και της Μαίας, μιας από τις Πλειάδες, και
γεννήθηκε σε μια σπηλιά του όρους Κυλλήνη της Αρκαδίας. Σύμφωνα
με κάποιον μύθο, μετά τη γέννησή του τον πήραν οι νύμφες και τον
μετέφεραν στο βουνό Τρίκρηνα, όπου τον έπλυναν στις δροσερές
πηγές του, οι οποίες από τότε θεωρούνταν ιερές. Κάποια μέρα τον
είδε η Ήρα και σκέφτηκε να τον πάρει και να τον μεγαλώσει αυτή,
αλλά όταν έμαθε ότι ήταν γιος του Δία, τον πέταξε από τον Όλυμπο
κι τον εγκατέλειψε.
Σύμφωνα με έναν άλλο μύθο, μόλις
βγήκε από τα γεννοφάσκια του εφεύρε τη λύρα, που την έφτιαξε από
όστρακο χελώνας και έντερα προβάτου (οι χορδές). Μετά πήγε στην
Πιερία, όπου ο θεός Απόλλωνας φύλαγε τις αθάνατες αγελάδες των
θεών κι έκλεψε 50 από τις πιο εκλεκτές (από αυτό θεωρήθηκε και
προστάτης των κλεφτών). Στη συνέχεια τις έκρυψε σε μια σπηλιά,
ενώ θυσίασε δύο για να εξευμενίσει τους θεούς. Ο Απόλλωνας
διαμαρτυρήθηκε στον Δία κι αυτός διέταξε το γιο του να
επιστρέψει τις κλεμμένες αγελάδες. Ο Ερμής, όμως, που ήθελε να
τις κρατήσει, άρχισε να παίζει μουσική και να τραγουδά με τη
λύρα του. Ο Απόλλωνας, που αγαπούσε τη μουσική, μαγεύτηκε από τη
λύρα και του πρότεινε να του τη χαρίσει και να κρατήσει τις
αγελάδες, ενώ πήρε από τον Απόλλωνα και ένα μαστίγιο. Από τότε
οι δύο θεοί συμφιλιώθηκαν κι ο ένας, ο Απόλλωνας, έγινε θεός της
μουσικής, ενώ ο Ερμής έγινε βοσκός των ουράνιων δαμαλιών.
Ο Ερμής, όπως είπαμε και πιο
πάνω, ήταν ο αγγελιαφόρος όλων των θεών. Κατά την αποστολή του
φορούσε πέδιλα με φτερά (φτεροπόδαρος Ερμής), κρατούσε στα χέρια
του το ραβδί του, το κηρύκειο όπως λεγόταν, και πετώντας ψηλά
έφτανε αμέσως στον προορισμό του. Επίσης οδηγούσε τις ψυχές στον
Άδη (ψυχοπομπός Ερμής), προστάτευε τους οδοιπόρους, τους δρόμους
και το εμπόριο και ήταν θεός του ύπνου και των ονείρων.
Θεωρούσαν τα κέρδη απ’ το εμπόριο δικά του και γι’ αυτό τον
ονόμαζαν Κερδώο, ενώ οι νέοι τον λάτρευαν και τον ανακήρυξαν
αρχηγό στο αγώνισμα του δρόμου (Αγώνιος Ερμής). Οδηγούσε ακόμα
τις Χάριτες και γι’ αυτό είχε όλες τις χάρες συγκεντρωμένες
επάνω του. Εφεύρε τη γλώσσα κι ήταν πηγή κάθε γλυκιάς φωνής και
των κοπαδιών.
Ο Ερμής έλαβε μέρος στη
Γιγαντομαχία, ενώ με προτροπή του Δία σκότωσε τον Άργο, το τέρας
που φρουρούσε τη μεταμορφωμένη σε δαμάλα Ιώ. Από αυτό ονομάστηκε
Αργεϊφόντης. Επίσης ελευθέρωσε τον Άρη από τη φυλακή, όπου τον
είχαν ρίξει οι Αλωάδες, παρέδωσε το Διόνυσο στις Νύμφες για να
τον αναθρέψουν, συνόδεψε στην Ίδη της Τροίας τις τρεις θεές που
φιλονικούσαν για τι μήλο της Έριδας και βοήθησε τον Ηρακλή να
πάει στον Άδη και να πάρει τον Κέρβερο.
Όπως είδαμε, ο Ερμής ήταν θεός
πολλών ανθρωπίνων δραστηριοτήτων και του είχαν δώσει πολλά
ονόματα. Γι’ αυτό και η λατρεία του ξεπέρασε τα ελληνικά σύνορα
και πήγε σε αρκετές χώρες της Μεσογείου, και κυρίως στην Ιταλία.
Αγάλματά του υπήρχαν σ’ όλες σχεδόν τις αγορές της αρχαίας
Ελλάδας, στα οποία παριστανόταν με φτερά στο κορμί και με το
ραβδί του στο χέρι, έτοιμος να πετάξει στον ουρανό. Το
σπουδαιότερο και ωραιότερο απ’ αυτά το φιλοτέχνησε ο Πραξιτέλης
και βρίσκεται στην Ολυμπία.
