Ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ πέθανε
το Σάββατο 2 Απριλίου σε ηλικία 85 ετών.
Είχε γεννηθεί στη Βαντοβίτσε,
κοντά στην Κρακοβία της Πολωνίας στις 18 Μαΐου 1920 και το όνομά
του ήταν Κάρολ Βοϊτίλα. Τελείωσε τις σπουδές του στο κρυφό
ιεροδιδασκαλείο της Κρακοβίας, που ήταν απαγορευμένο από τους
Ναζί, και χειροτονήθηκε ιερέας το 1946. Το 1958 χειροτονήθηκε
βοηθός Αρχιεπισκόπου της Κρακοβίας. Το 1964 χειροτονήθηκε
Αρχιεπίσκοπος της Κρακοβίας. Έγινε μέλος της Συνόδου των
Καρδιναλίων το 1967.
Εκλέχτηκε Πάπας ενώπιον 250.000
πιστών στην Πλατεία του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη το 1978. Το 1981
γλίτωσε με σοβαρό τραυματισμό από δολοφονική επίθεση.
Εγκαθίδρυσε το 1993 πλήρεις
διπλωματικές σχέσεις μεταξύ Βατικανού και Ισραήλ, τερματίζοντας
αιώνες εχθρότητας Εβραίων και Καθολικών. Το 1994 ανήγγειλε
διαρκή εκστρατεία κατά των αμβλώσεων.
Εγκαινίασε νέους κατηχητικούς
κανόνες. Το 1996 αναθεώρησε τους κανόνες της παπικής εκλογής.
Το 1999 αντιπαρήλθε την
καθιερωμένη πεντάχρονη μεταθανάτια αναμονή και πέτυχε την
αγιοποίηση της Μητέρας Τερέζας.
Το 2000 πραγματοποίησε ιστορικής
σημασίας προσκύνημα στους Αγίους Τόπους, τη χρονιά του Μεγάλου
Ιωβηλαίου. Ζήτησε συγχώρεση για τα παρελθόντα αμαρτήματα της
Εκκλησίας του κατά των Εβραίων, των αιρετικών, των γυναικών και
των μειονοτήτων.
Το 2002 ανακοίνωσε αλλαγές στο
βιβλίο προσευχών, για πρώτη φορά έπειτα από εννέα αιώνες.
Το 2003 βρισκόταν στις επάλξεις
της διεθνούς εκστρατείας της Εκκλησίας για την αποτροπή του
πολέμου στο Ιράκ. Οσιοποίησε τη Μητέρα Τερέζα.
Επισκέφτηκε 129 χώρες σε 104
ταξίδια στο εξωτερικό κι έγινε ο πιο πολυταξιδεμένος πάπας.
Διήνυσε 1.164.665 χμ. ή 30 φορές το γύρο της Γης ή 3 φορές ένα
ταξίδι στη Σελήνη.
Οσιοποίησε 1.338 ανθρώπους σε 147
τελετές και αγιοποίησε 482 σε 51 τελετές.
Συγκάλεσε εννέα κονσιστόρια
(συμβούλια καρδιναλίων), τοποθέτησε 232 καρδιναλίους,
χειροτόνησε 321 επισκόπους, βάπτισε 687 παιδιά και 814 ενήλικες.
Έκανε 1.165 ανοιχτές ακροάσεις,
στις οποίες μετείχαν περισσότεροι από 17,6 εκατομμύρια άνθρωποι.
Ήταν ο τρίτος μακροβιότερος
Ποντίφικας, με θητεία 26 χρόνια, πέντε μήνες και 17 μέρες, μετά
τον Άγιο Πέτρο που ήταν ο Πρώτος πάπας από το 30 έως το 64 ή 67
μ.Χ., δηλαδή 34 ή 37 χρόνια, και τον Πάπα Πίο ΙΧ, που η θητεία
του τελείωσε το 1878.
«Τσαγκαροδευτέρα»
Τα παλιά τα χρόνια οι
μπαλωματήδες γυρνούσαν με ένα τσουβάλι τις γειτονιές και μάζευαν
τα παπούτσια που τους έδιναν, για να τα μπαλώσουν. Τότε, εκτός
από τα κανονικά τσαγκαράδικα, υπήρχαν και τα υπαίθρια, που
βρισκόντουσαν, συνήθως, στις γωνιές των σοκακιών.
Είχαν παρατηρήσει, λοιπόν, οι
παλιοί Αθηναίοι, πως τις Δευτέρες, ούτε οι μπαλωματήδες
περνούσαν, αλλά ούτε και οι τσαγκάρηδες, υπαίθριοι και μη,
άνοιγαν τα μαγαζιά τους. Έτσι έλεγαν τις Δευτέρες:
«Τσαγκαροδευτέρες», δηλαδή τεμπέλικες.
* * *
«Φαταούλας»
Ο παμφάγος, από τη λέξη
φά(γε) τα ούλα.
Δηλαδή, εκείνος που τ’ αρπάζει όλα.
Αυτή η φράση – λέξη
πρωτοειπώθηκε από τον αγωνιστή του 1821 και αργότερα πολιτικό
Ρήγα Παλαμίδη.
* * *
«Βρόμα* και
δυσωδία»
Μεταφορική φράση για να
χαρακτηρίσει έναν άνθρωπο ή μια κατάσταση, ανήθικο, απαράδεκτο,
ασεβή κλπ. (Guarda
e passa). Η έκφραση
πλάστηκε από παρερμηνεία της φράσης: «σκωλήκων βρώμα και
δυσωδία» της νεκρώσιμης ακολουθίας, που εδώ το βρώμα σημαίνει
«βρώση» («φάγωμα») και όχι ακαθαρσία.
* (Αρχαία) βρόμα = κακοσμία,
δυσοσμία. (Μεταγενέστερα) αλουσιά, λύμα, ακαθαρσία.
