Η ΚΑΦΕ ΑΡΚΟΥΔΑ Οι μαθητές του σχολείου μας έκαναν κάποιες εργασίες για την καφέ αρκούδα, που είναι ζώο υπό εξαφάνιση, με αφορμή την επίσκεψή μας στον «Αρκτούρο», στο Νυμφαίο της Φλώρινας. Να τι μάθαμε λοιπόν: Η αρκούδα είναι ζώο με μεγάλη μυϊκή δύναμη. Έχει τριγωνικό κεφάλι, κυκλικά μικρά αυτιά και μικρά μάτια. Έχει άριστη ακοή και όσφρηση και λιγότερο καλή όραση. Το χρώμα της ποικίλει ανάλογα με το περιβάλλον που ζει, την ηλικία και το φύλο της, και μπορεί να παρουσιάσει όλες τις αποχρώσεις του καφέ. Το μήκος της αρκούδας είναι 1,70 μ. – 2,20 μ. και το ύψος της είναι 0,90 μ. – 1,10 μ. Το θηλυκό ζυγίζει 70 – 120 κιλά, ενώ το αρσενικό 110 – 250 κιλά. Το βάρος της αρκούδας δεν είναι ποτέ σταθερό. Το φθινόπωρο είναι πιο βαριά, γιατί έχει τραφεί περισσότερο, επειδή θα πέσει σε χειμέριο λήθαργο, ενώ την άνοιξη είναι πιο ελαφριά, γιατί το λίπος της έχει καταναλωθεί τη διάρκεια του χειμέριου λήθαργου και οι καρποί που τρώει δεν έχουν ακόμη ωριμάσει. Ζει γύρω στα 20 – 25 χρόνια στις οροσειρές της Πίνδου και της Ροδόπης και είναι μοναχικό ζώο. Το θηλυκό και το αρσενικό συναντιούνται μόνο την εποχή του ζευγαρώματος. Το θηλυκό γεννάει κάθε 2 με τρία χρόνια, 1 ή 2 και πολύ σπάνια 3 μικρά, στα μέσα του χειμώνα, κατά τη διάρκεια του χειμέριου λήθαργου. Τα νεογνά γεννιούνται τυφλά και γυμνά, έχουν μήκος 25 εκατοστά και ζυγίζουν 350 – 400 γραμμάρια. Τα μικρά είναι ικανά να ακολουθήσουν τη μητέρα τους στο δάσος την άνοιξη, δηλαδή 4 – 5 μήνες μετά τη γέννα. Ένα άλλο χαρακτηριστικό στην αρκούδα είναι ότι τα μικρά μένουν κοντά στη μητέρα για 2 περίπου χρόνια μαθαίνοντας από αυτήν όλους τους απαραίτητους τρόπους επιβίωσης. Η αρκούδα είναι ζώο παμφάγο με προτίμηση στις τροφές φυτικής προέλευσης και έχει ανάγκη από μεγάλες ποσότητες τροφής. Τρέφεται με όλων των ειδών τους διαθέσιμους καρπούς του δάσους: βατόμουρα, άγρια κορόμηλα, βελανίδια, βολβούς, ρίζες κ.ά. Τρώει επίσης και μικρά ζώα (π. χ. χελώνες) και αρθρόποδα (π. χ. μυρμήγκια). Τα αποτελέσματα πρόσφατων αναλύσεων έδειξαν ότι το διαιτολόγιο της αρκούδας στην Πίνδο αποτελείται από 67 είδη φυτικών και ζωικών οργανισμών. Η δυσκολότερη περίοδος για την αρκούδα είναι η άνοιξη, διότι έχει καταναλωθεί όλο το λίπος κατά τη διάρκεια του χειμέριου λήθαργου και οι καρποί δεν έχουν ωριμάσει. Αυτή την εποχή παρατηρούνται και κρούσματα επίθεσης της αρκούδας σε κοπάδια κατοικίδιων ζώων καθώς και σε μελίσσια. Μια από τις πιο αξιοπερίεργες φάσεις του βιολογικού κύκλου της αρκούδας είναι ο χειμέριος λήθαργος. Κατά το χειμέριο λήθαργο η θερμοκρασία του σώματος της αρκούδας ελαττώνεται κατά ένα βαθμό περίπου σε σχέση με την κανονική (38ο Κελσίου). Οι καρδιακοί παλμοί και ο αναπνευστικός ρυθμός δεν ελαττώνονται δραματικά. Ενώ η θερμοκρασία του σώματος των ζώων που πέφτουν σε χειμέρια νάρκη πλησιάζει τη θερμοκρασία του περιβάλλοντος (σχεδόν 0ο Κελσίου) και οι καρδιακοί παλμοί και ο αναπνευστικός ρυθμός ελαττώνονται δραματικά. Επίσης τα ζώα κατά τη χειμέρια νάρκη ξυπνάνε για να αποβάλουν ούρα και κόπρανα, ενώ στο χειμέριο λήθαργο η αρκούδα δεν αποβάλλει ούτε ούρα ούτε κόπρανα αλλά τα ανακυκλώνει.  Παναούση Κατερίνα, Σελίδου Χαρούλα, Ταταρίδου Μιλένα (ΣΤ΄ Τάξη) ΓΙΑΤΙ ΤΟ ΛΕΜΕ «Μας άλλαξαν τα φώτα» Μια παλιά συνήθεια στην Αγγλία ήταν να κατραμώνουν τους λαθρέμπορους. Τους κρεμούσαν στις ακτές της θάλασσας, τους άλειβαν με πίσσα και τους άφηναν εκεί να αιωρούνται βδομάδες, μήνες και χρόνια, καμιά φορά. Έβαζαν δε τις κρεμάλες σε απόσταση πάνω στους βράχους της παραλίας. Αυτή η απάνθρωπη συνήθεια κράτησε ως τα τελευταία, σχεδόν, χρόνια. Στα 1822, έβλεπε κανείς στον πύργο του Δούβρου τρεις τέτοιους κρεμασμένους. Η Αγγλία έκανε τα ίδια με τους κλέφτες, τους εμπρηστές και τους δολοφόνους. Ο Τζων Πέιντερ, που έβαλε φωτιά στα ναυτομάγαζα του Πόρτσμουθ, κρεμάστηκε και κατραμώθηκε στα 1776. ο αβάς (ηγούμενος καθολικού μοναστηριού) Κόγερ τον ξαναείδε στα 1777. ο Πέιντερ ήταν αλυσοδεμένος και κρεμασμένος πάνω από τα ερείπια που είχε προξενήσει ο ίδιος, τον φρεσκοπίσσωναν δε από καιρό σε καιρό, για να διατηρείται. Τέλος, τον αντικατέστησαν ύστερα από τέσσερα χρόνια. Με τον ίδιο τρόπο οι Βυζαντινοί τιμωρούσαν πολλούς εγκληματίες, που έκαναν, έτσι, χρέη φαναριών!… τους έβαζαν, δηλαδή, φωτιά στα πόδια και τους άφηναν να καίγονται σαν λαμπάδες. Και φαίνεται πως οι δολοφόνοι ήταν πολλοί την εποχή εκείνη, αφού για ένα ορισμένο χρονικό διάστημα φώτιζαν τον Κεράτιο κόλπο. Αργότερα, όμως, τους αντικατέστησαν με αληθινούς πυρσούς. Αυτοί, ωστόσο, που ήθελαν κα καίγονται οι εγκληματίες, έλεγαν δυσαρεστημένοι: «Μας άλλαξαν τα φώτα». «Έγινε Λούης» Το «έγινε Λούης» το λέμε, όταν θυμόμαστε τον πρώτο Ολυμπιονίκη στο μαραθώνιο δρόμο, το Μαρουσιώτη Σπύρο Λούη, που έτρεξε τόσο γρήγορα στο αγώνισμα αυτό, στους πρώτους Ολυμπιακούς αγώνες που έγιναν στην Αθήνα το 1896, ώστε όχι μόνο ήρθε πρώτος, αλλά έφερε για την εποχή του, ένα περίφημο χρόνο. (Από το βιβλίο του Τάκη Νατσούλη «Λέξεις και φράσεις παροιμιώδεις») Φαντίδου Ελένη (ΣΤ΄ Τάξη)