Ομαδική εργασία

Το νερό είναι ταυτισμένο με την ύπαρξη της ζωής. Η αφθονία του φυσικού αυτού πόρου και η προσπάθεια κάλυψης των αδιάκοπα αυξανόμενων αναγκών του ανθρώπου οδήγησε στην αλόγιστη χρήση του. Σήμερα, η έλλειψη του νερού μπορεί να αποτελέσει το πιο σοβαρό εμπόδιο για την ανάπτυξη σε πολλές περιοχές. Περισσότεροι από 1 δις κάτοικοι δεν έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό. Παράλληλα, οι αρδευόμενες εκτάσεις επεκτείνονται, ενώ η παραγωγικότητα της καλλιεργούμενης γης μειώνεται. Οι σημερινές τάσεις είναι ανησυχητικές. Στις επόμενες δύο δεκαετίες, εκτιμάται ότι η χρήση του νερού θα αυξηθεί κατά 40% και ότι 17% περισσότερο νερό θα χρειαστεί, για να παραχθεί τροφή για τον αυξανόμενο πληθυσμό.

Πολλές χώρες που ήδη υποφέρουν από την έλλειψη νερού, θα οδηγηθούν σε κρίσεις. Για να εξασφαλιστεί η ποσότητα και η ποιότητα του νερού, πρέπει να αναζητηθούν καινοτόμες λύσεις σε τρεις τομείς: στην τεχνολογία, στην οικονομία και στους θεσμούς διαχείρισης. Η πρόκληση για την βιοτεχνολογία είναι να ελέγξει και να επιλύσει τα ζητήματα ποιότητας και ποσότητας του νερού στις καλλιέργειες σε όφελος των αναπτυσσόμενων χωρών και του περιβάλλοντος. Η οικονομία οφείλει να αποδώσει στο νερό την πραγματική του αξία και οι θεσμοί να εντάξουν τον πολίτη στη διαχείρισή του. Η συμμετοχή των κατοίκων είναι αναγκαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη της κάθε περιοχής και για την προστασία των φυσικών της πόρων.

Το νερό είναι ένα αγαθό που δεν διακόπτεται από σύνορα. Είναι ο κατ’ εξοχήν φυσικός πόρος του οποίου η διαχείριση απαιτεί τη συνεργασία ανάμεσα στους λαούς. Στην Ευρώπη, 10 χώρες δέχονται περισσότερο από το μισό των νερών τους από γειτονικές. Ο διοικητικός διαχωρισμός τους σημαίνει ότι οι λύσεις από μέτρα που παίρνονται στη μια χώρα μπορεί να ακυρώνονται από αδράνειες στην άλλη. Το νερό αποτελεί προτεραιότητα για διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Global Environmental Facility (GEF) ο οποίος χρηματοδοτεί μέτρα που συμβάλλουν στην ορθολογική διαχείριση των παγκόσμιων υδάτων.

Η Ελλάδα γεωγραφικά βρίσκεται σε μια περιβαλλοντικά ευαίσθητη περιοχή. Η ανάπτυξη και οι πληθυσμιακές πιέσεις της Μεσογείου, ιδιαίτερα στις παραθαλάσσιες περιοχές, δημιουργούν μεγάλες διακυμάνσεις στην παροχή του νερού. Οι βασικοί τομείς κατανάλωσης είναι η γεωργία και ο τουρισμός. Οι πολιτικές σ’ αυτούς τους τομείς οφείλουν να εκτιμήσουν τις αντοχές του περιβάλλοντος στη χάραξη των στόχων τους.

Θεοδοσίου Βασιλική

Τρόπους για την αντιμετώπιση της παγκόσμιας κρίσης που προκαλεί η έλλειψη νερού αναζητούν οι αντιπροσωπείες των χωρών που συμμετέχουν στη Διάσκεψη για την Αειφόρο Ανάπτυξη που γίνεται στο Γιοχάνεσμπουργκ της Νοτίου Αφρικής. Στο πλαίσιο της τρίτης ημέρας των εργασιών, συζητήθηκαν οι ελλείψεις συνθηκών υγιεινής για δισεκατομμύρια ανθρώπους στις φτωχές χώρες, θέμα που συνδέεται απολύτως με τη λειψυδρία.

Τα τελευταία στοιχεία που έχει στη διάθεσή του ο Ο.Η.Ε. αναφέρουν πως ένα ένας στους πέντε ανθρώπους, δηλαδή 1,1 δισεκατομμύριο άντρες, γυναίκες και παιδιά δεν έχουν πρόσβαση σε πόσιμο νερό. Ταυτοχρόνως 2,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι ζουν κάτω από τραγικές συνθήκες σε ότι αφορά την υγιεινή.

Ο τεχνικός σύμβουλος της Παγκόσμιας Τράπεζας, Στέφεν Λίντερ, τόνισε πως «το νερό θα πρέπει να γίνει ο καταλύτης για μια διεθνή συνεργασία. Θα πρέπει να χρησιμοποιείται για να εκπονηθούν προγράμματα συνεργασίας ανάμεσα στους ενδιαφερόμενους πληθυσμούς, αλλά και για να δοθεί ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη που θα συμβάλει στο να τερματιστούν οι συγκρούσεις σε ορισμένες ζώνες του πλανήτη». Η αντιπροσωπεία της Παγκόσμιας Τράπεζας αναφέρθηκε ειδικά σε 260 ποτάμια και παραποτάμους που διασχίζουν πολλές χώρες και από τα νερά τους εξαρτάται το 40% του πληθυσμού της Γης. Ο κ. Λίντερ εξήγησε πως τη λεκάνη του Νείλου μοιράζονται δέκα χώρες, του Νίγηρα εννιά και του Ζαμβέζη οκτώ.

Ανάλογες αναφορές έκανε ο Ντέιβιντ Γκρέι, διευθυντής του τμήματος της Παγκόσμιας Τράπεζας για το νερό. Ο κ. Γκρέι αναφέρθηκε πως μόνο στην Αφρική υπάρχουν 60 τέτοια ποτάμια, τα οποία στην πραγματικότητα δεν έχουν εθνική ταυτότητα. «Η μεγάλη πρόκληση είναι να συνεργαστούν οι διαφορετικοί λαοί, για να υπάρξουν τα μεγαλύτερα δυνατά οικολογικά, οικονομικά και πολιτικά κέρδη» υπογράμμισε.

Οι κύριοι Λίντερ και Γκρέι υπογράμμισαν ότι η συνεργασία μεταξύ των χωρών για το νερό, μπορεί να μειώσει τις εντάσεις και τις συγκρούσεις που προκαλούνται από την έλλειψή του, ειδικά σε περιοχές όπως η Μέση Ανατολή.

Φωτιά Αναστασία